Hezur-salda solidarioa saltzen duen online denda bat montatu dut.
Aurretiaz bi diru-bilketa solidario eginak dauzkat Zegama-Aizkorri eta Gipuzkoa herriz herriren aitzakian, hurrenez hurren ADEMGI eta Biogipuzkoaren alde. Baina lagunak behin eta berriz nire arroparekin estorsionatzeak ez du bide luzerik. Nahikoa txiste egiten dizkidate jada koadrilakoek. Beste zerbait behar nuen.
Halakoan Elorrioko Delikatetxe kooperatiboak ezagutu nituen. Artistak dira salda egiten. Euren markarekin zein besteentzat egiten dituzte saldak. Tartean kolagenoan aberatsa den hezur-salda. Honi buruz hitz egin zidaten...
Bi ideiak nahastu eta ... SAALDA!
Orain, beste enpresa estandar bat gehiago sortzeak merezi zuen? Patroi berarekin mozturiko antzerako beste proiektu bat?
Zergatik ez saiatu mundua toki pixka bat hobea bilakatzen? Ze, ingurura eta urrunera begiratuta, badauka beharra koitaduak.
Hori da SAALDAren helburua. Mundua toki pixka bat atseginagoa izatea.
Nola? Enpresaren irabaziak bezeroek aukeratzen dituzten Gobernuz Kanpoko Erakundeei emanda. Irabaziak = salmentak - gastuak.
Behi-hezur salda saltzen hasi gara. Proiektuak egin dezala bere bidea. Produktu berriak salgai jarriz gero, ondo dihardugun seinale.
Irribarre bat irudikatzen du SAALDAren logoak. Asmatu du Jon Ander Artola diseinatzaileak horrela azalduz proiektua. Sumatu du irribarre gehiago egiteko nahia dagoela SAALDAren balioen atzean. Pozten naiz hori transmititu izanaz (eta berak hori harrapatzeaz, noski).
Egin dezagun irri eta hobetu dezagun mundua denon artean.
To, hemen SAALDAren webgunea.
Jakingo duzu honezkero 2018ko otsailaren 3an antzeman nuela lehen aldiz esklerosi anizkoitza (eta bestela, to nire kaparrada).
Ondoren etorri zen olatuak makina bat ideia eta arau berri ekarri zizkidan.
Esan zidaten arau horietako bat logikoa iruditu zitzaidan, gaitzak ekar zitzakeen ondorio larriei erreparatuz gero: ez egin epe luzerako planik.
Lehen egun, asteetan, horrela jokatu nuen. Hein handi batean arau horri eusten. Baina amestea libre da. Eta neurologoari esan nion 2028an Nepalera joango naizela!
Jo, urruti zegoen 2028a eta zerbait mundutarragoarekin hasi nintzen: etxe inguruko mendiak igotzen.
Mendiak aplikazioan ikusten nuen zeintzuk ziren gertuen neuzkan mendi-tontorrak eta haiek bisitatzera joaten nintzen.
Ordurako banekien Asier eta Mikel lagunak 100 mendien lehiaketa osatzen zihardutela eta ez dut gogoan noiz erabaki nuen neuk ere arreta horretan jartzea. Apuntatuta daukadana da 2019an hasi nintzela igota neuzkan mendien zerrenda osatzen.
Gaitza lehen aldiz igarri nuenean Topinburu eta Galdaramuño mendietan barrena korrika nindoan, esan moduan 2018ko otsailaren 3an. Eta erabaki nuen mendi horiek izango zirela nire 100 mendien hasiera eta amaiera.
Hasiera eguna zein zen argi zegoen: 2018ko otsailaren 3 hura.
Eta amaierak otsailaren 3 batean izan behar zuen. Hilabete eta egunari urtea gehitzea falta zen, amaitzen banuen, noski. Beti datorrelako nirekin ziurgabetasunaren mamu alu hori. Bihar eraso berri bat izan eta hankaka mugitu barik geratuko naiz? Auskalo. Ez naiz zain geratuko. Harrapa nazala!
Gaur, 2023ko otsailaren 3an, amaitu ditut nire 100 mendiak!
Mamu alu hori baino azkarrago ibiltzen saiatu naiz denbora honetan. Baita lortu ere!
Bihar zer gertatuko den ezin jakin, baina lagaidazue bitartean egindakoak utzi didan pozaz pixka bat gozatzen :-)
To nire 100 mendien argazki-laburpena, eta behean mendien zerrenda.
Beldurra genien zakurrei.
Pluralean diot, bai.
Alabek zakur bat ikusten zuten 100 metrora eta ihesean hasten ziren. Parte batean txiki-txikitan gainera etorri zitzaielako bat. Eta bestean nigandik jasoa.
Ze, nik ere beldur puntu bat nien. Zakur bat oldartu eta zaunkaka hasten bazitzaidan urduri jartzen nintzen, nire onetik kanpora.
Arazo bat geneukan. Nola konpondu?
Shock-terapia.
Martxoan Leia ekarri genuen etxera. Goizegi ekarri ere, gerora ikasi genuen moduan, hilabete t'erdi zeuzkala.
Asier eta familiak daukaten Gisatsen ahizpa gaztea, hurrengo umealdikoa. Txakur bizia bezain maitekorra.
Hasiera ez zen samurra izan. Etxean txakurrekin esperientziarik ez. Bi haur txiki bizi etxean. Koitadua urduri jartzen zen eta koska egiten zuen, jolasean, baina kosk.
Uda aurretik pentsatzen hasita nengoen ez ginela berarentzat jabe aproposenak.
Baina pixkanaka joan gara ohitzen eta neurria hartzen. Hezitzaile baten laguntza izan dugu eta Interneten makina bat baliabide daude, gehienbat gure estiloarekin bat egiten duen erlazio-moduarekin bat datozen pertsonekin.
Oraindik bide luzea daukagu aurretik, oreka gehiago izateko eta, adibidez, bizikleta bat ikustean honen atzetik ez joateko. Baina iritsiko gara. Optimista naiz, honetan ere.
Hasieran geneukan helburua lortu dugu. Alabek galdu diete beldurra zakurrei, eta nik ere bai, Leiari esker.
Eta, sekretu bat, Hiru Haundiak amaitu badut, besteak beste, Leiari esker izan da. Zenbat paseo eta mendi buelta eman ote ditugun azken hilabeteetan!
Ah, bai, Star Warseko printzesagandik datorkio izena. Ez diot nik jarri izena. Ez naiz etxeko friki bakarra.
Astelehenean itxi nuen CodeSyntaxeko atea denboralditxo baterako. Hamabost hilabeteko borondatezko eszedentzia hartu dut. Ez da erraz hartzen den erabakia izan, topikoa dirudien arren, lankideak lagun nituelako. Eta, bizi osoan eskertuko diet bereziki azken hiru urte hauetan eman didaten maitasun eta tratua; ez daukat ahazteko. Pentsa, atzo justu bi urte horrela hartu ninduten Zegama-Aizkorriren biharamunean.
Aldaketako pausua eman badut, nigatik izan da, ez haiengatik. Diagnostikoa jaso berritan garrantzitsua izan zen niretzat lanera azkar xamar itzultzea, nire burua produktibo ikustea. Gerora etorri ziren kirol-erronkek lagundu zidaten hobeto aurkitzen, aurrera egiten. Ordura arte egin gabe nituen lorpentxo horiek bizipoz puntu bat eman zidaten. Ondoren etorri zen MUn ikasitako masterra; honek lagundu zidan nire buruari goroldio apur bat kentzen, "dabilen harriari goroldiorik ez" hori gogoan hartuta.
Lan arloan ere behar nuen motibazioa berreskuratzea, erronka interesgarri bat edukitzea. Zerbait propioa sortzearen beharra neukan, zerbait horri forma ematen joatea, bidea egitea eta bideaz gozatzea. Zaharra naizenean atzera begiratzean ez dut damurik eduki nahi saiatu ez nintzelako.
Horregatik, borondatezko eszedentzia sasoi hau baliatuko dut Txo izeneko egitasmoa bultzatzeko. Marketing digitalaren alorrean jardungo dut eta hurrengo egun/asteetan egitasmo berriari forma eman eta marka sortzen/lantzen jardungo dut.
Hartu arnasa, bagoaz aurrera.
Iaz, Zegama-Aizkorriren aitzakian 150 kamiseta saldu nituen lagun eta senideen artean, ADEMGIri 700 euro emanaz. Aurten, Hiru Haundiak lasterketan parte-hartu behar nuela eta, diru-bilketa bat egitekotan nengoen, baina lasterketa bertan behera geratu zen. Nire kasa erronkaren bat antolatzeko ideia eduki nuen, nahiz eta bizikletan harturiko kolpeak planak atzeratu dizkidan.
Sendatzen eta sendotzen dihardut, pixkanaka, besteak beste inguruan dudan jendeari, pentsamolde optimistari eta kirolari esker. Horrela eman diot forma erronka honi.
Mundu-mailako pandemia izanik normala da koronabirusaren txertoa lehentasuna bilakatu izana, baina ez ditzagun alboan laga sendabiderik ez duten gainerako gaitzak, eta hauek dituzten/ditugun pertsonak.
Horregatik, ekimen honen baitan bilduko dudan diruaren etekin guztia Biodonostiari emango diot, esklerosi anizkoitza ikertzen jarraitu dezaten.
Gipuzkoa osatzen duten 89 udalerriak bisitatu nahi ditut bizikletan. Guztira 600 kilometro pasatxo. Presarik gabe, hamar edo hamabi egunetan. Gutxi gora-behera David adiskideak Arabako herriekin egin zuen moduan. Beraz, ez espero errekor bat. Ekimen hau pentsatze hutsa ikaragarria da jada.
Gabonetan hasteko asmoa daukat, eguraldia eta agendaren arabera joango naiz etapak egiten. Twitterren eta Instagramen joango naiz kontakizuna egiten. Urtarrilaren amaierarako espero dut amaitzea.
Zientziak demostratu du kirola neurrian egiteak hainbat abantaila dituela, fisikoak zein mentalak. Eta ezagutu nahi ditut bizitzan kolpe handiren bat jaso arren haien pentsamolde edota kirolari esker aurrera egitea lortu duten pertsonak. Horrelako pertsonaren bat ezagutzen baduzu asko eskertzen dut informazioa; idatzi mikellizarralde (a bildua) gmail.com helbidera.
Orbea Orca markako arropa teknikoa salduko dut (kamisetak, maillotak, kuloteak eta txapelak). Irudian ikusi daitezke diseinuak eta prezioak. Ateratako etekin guztia Biodonostiari emango diot. Erosi barik ere, zuzenean egin diezaiokezu ekarpena Biodonostiari.
Laguntzea nahi baduzu, idatzi mezu bat mikellizarralde (a bildua) gmail.com helbidera. Bizi.eus-en joango naiz jasotako diruaren berri ematen.
Konpainia onean urrunago iristen denez, bidelagun hauek izango ditut:
Ba, gogoa daukadalako eta egin dezakedalako, kitto :-)
Pasa den asteko asteazkenean erori egin nintzen bizikletan Arrate jaisten nuen bitartean. Errebuelta batean sartzean jabetu nintzen azkarregi nindoala, gogorregi frenatu, gurpilek patinatu eta errepide bazterreko babes metalikoa jo nuen gorputzaren enborrarekin, hira besarkatuz amaitu nuen, nolabait. Lepauztaia eta 3 saihets hautsi eta lepo zein sorbaldan zauri itsusiak emaitza modura. Kolpea ikusi zuen behetik gora zihoan neska batek deitu zion anbulantziari.
Iragarri zidaten demaseko minik ez dut izan orain artean. Gaitz erdi, pentsatzen dut ispiluaren parean ubelduak, besoa eta zauriak ikustean. Esklerosi anizkoitza topatu zidaten sasoiari begiratuta pentsa dezaket hasiera ez dela gozoa izango, baina apurka-apurka sendatzen eta sendotzen joango naizela. Itxiko dira zauriak, hezurrak gogortu. Erronkatxoekin aurrerapausoak emanaz. Eta, sendotzen diot esperientzia honetatik gauza onak ere etorriko direlako. Ikasiko dut zerbait, besterik ez bada bizikletan Arrate mantsoago eta adiago jaisten, eta nire buruaren bertsio pixka bat hobea izango naizelakoan.
Primerakoa, beste behin, artatu ninduten guztien gertutasuna, kotxea geratu zuen neskatik hasi, anbulantzia eta udaltzainetatik jarraitu eta Mendaroko ospitaleko langileekin amaituta. Eta, zoragarria etxeko, lankide eta lagunen babesa. Denboraldi luze batean susto gehiagorik ez ematen gogor saiatuko naiz.
Ez dut heroikotasunik transmititu nahi lerro hauekin. Alderantziz. Larrituta begiratzen diot gertatu zenari, lotsa puntu batekin ingurukoei eragindako ardurarekin. Ehun aldiz baino gehiagotan jaitsiko nuen Arrate bizikletan eta primeran ezagutzen dut, baina, hortxe lehen akatsa, gehiegizko konfiantza. Bueltaxka emanda, Ixuatik jaitsi, umeak jaso, ... amaitua zegoen bizikleta-buelta nire buruan, baina bueltaxka ez da amaitzen etxera iritsi arte.
Murgian irten eta Araian amaitu. 101 kilometro. 10.000 metroko desnibel positiboa, besteak beste Gorbeia, Anboto eta Aizkorri igoz. Astakeriatxo bat.
Hiru aldiz eduki dut dortsala. Aspaldi xamar jada. 2008an irteerarik ere ez nuen hartu. 2010ean Kurtzetaraino, 50 km. 2012an Urkiolaraino, 40 km.
Ondo bidean, urriaren 17an Murgiako irteeran egongo naiz. Eta aurten Hiru Haundiak amaitzeko moduan egongo naizela uste dut, aurrekoetan baino dezente arinago, sasoi hobearekin eta buruz oso sendo igartzen naizelako.
Ez dut espero, irakurle maite, ulertuko duzunik halako astakeriatxo bat egiteko borondatea izatea, bereziki esklerosi anizkoitza edukita. Eta, hain zuzen ere, horregatik egin nahi dut, amaitzeko gai sentitzen naizelako. Hurrengo urtean ez dakit nola egongo naizen, inork ez daki nola egongo den. Hemen eta orain, lasterketa hau egin nahi dut. Geratzen diren ia zortzi hilabete hauetan egingo dudan bideaz gozatu. Arantzatxo hori atera. Bizirik sentitu. Ez dut ezer demostratu nahi, ahal dudalako egin nahi dut.
Iazko Zegama-Aizkorri ikaragarri ederra izan zen. Nire aurtengo Hiru Haundiak haren laurdena bada, ni pozik.
Ez dut espero, irakurle maite, ulertuko duzunik, baina bidean elkar ikustea espero dut.
Astelehena, otsailaren 3a, San Blas eguna. Astelehenean hasi zen Egunean Behinen hirugarren denboraldia. Eta astelehenean bete ziren bi urte esklerosi anizkoitzaren lehen ondorioak igarri nituela. Bi urte mendian korrika nindoala bikoitza ikusten hasi nintzela.
Sinbolikoki, mendi buelta berdina egin nuen astelehenean, Topinburu eta Galdaramuñon barrena. Ospatzekotan, hemen eta orain ondo nagoela ospatzen nuen, ez gaitza edukitzea. Gainera, menditik jaistean gutxitan ikusi arren apreziatzen dudan pertsona batekin gurutzatu nintzen; gerturatzean galdetu nion ea Serafin ote zen, ni Mikel Lizarralde nintzela. "Mikel Lizarralde!" esan eta demaseko besarkada eman zidan. Besarkada horren indarrak nirekin darrai.
Bitxia dirudien arren, eskerrak emateko modukoa da gertatzen ari zaidana, bizitza hobea daramadala uste baitut gaur egun, gaitza antzeman aurrekoarekin alderatuz, gehiago apreziatzen dudala. Ulertzeko bezain zaila da hori azaltzea. Hurrengo urtean berriz akordatuko naiz otsailaren 3an. Ospatzekotan, Serafinek emandako besarkada beroa ospatuko dut. Eskerrik asko, Serafin, muxu haundi bat!
Zeinen indartsuak eta hauskorrak garen aldi berean. Euforiatik tristeziara, eta alderantziz, eraman gaitzakete lau berbak.
Iragan asteazkenean neurologoarekin neukan txanda. Konfiantzaz beterik nindoan. Nire burua sasoi betean ikusten nuen, aldartea zein gorputza ondo. Nola nengoen galdetzen zidatenei, "oso ondo" erantzuten nenbilen aspaldian. Donostiara bidean emaztearekin, komentatzen gindoazen primeran nengoela, baina nik medikuaren ziurtagiria behar nuen, ia-ia emantzat jotzen nuen ondo egotearen baieztapena.
Medikuak esan zuen emaitzak onak zirela. Erresonantzian orban berri bat agertu zela, baina ondoriorik antzeman ez dudanez, ez emateko garrantzirik. Hau entzutean larritu egin nintzen, esan nahi baitu gaitza ez dagoela lo eta botika ez dagoela bere lana egiten. Dena den, hurrengo erresonantzia urtebetera egiteko eskatu zuen medikuak eta botika berarekin jarraitzeko agindu. Nire buruan ez zetozen bat bi ideia hauek: batetik, emaitza onak eta urtebete erresonantzia gabe, eta, bestetik, orban berri bat, gaitza ez dago lo. Eta medikuak fokua jarri ez zuen azken honi bueltak ematen hasi nintzen. Kontsultan sartu aurretik lasai egotetik, gaitza kontrolatua neukala pentsatzetik, beldurrak dominatuta egotera, ondorioak arrapataka pairatuko ditudala pentsatzera.
Etxera bidean, emaztearen laguntzarekin, egoera onartzen ahalegindu nintzen. Diskurtsoa lantzen. Nik neuk ez neukan lasaitasuna ingurukoei transmititzeko, gehienbat. Medikuak esandakoa errepikatzen nuen, barneratu eta onartu nahi nuen dena ondo zegoela, hala ere, nolako gaitasuna daukagun arreta puntu beltz bakarrean jartzeko. Beldurrak hartu ninduen. Hasi nintzen pentsatzen alferrikakoa izan zela dieta aldaketa, kirola egitea, baita botikaren albo-ondorioei aurre egitea ere. Kronikoa, degeneratiboa, sendagaitza. Esklerosi anizkoitzaren abizen eta ondorio guztiek desfilatu zuten nire aurrean. Zertan egin dut kale? Dieta saltatu nuen aste hura? Gaixorik sukarrarekin egon nintzenekoa? Gehiegi arduratu eta ernegatu nintzen beste hura?
Eta, hortxe, berriz ere zuloaren sarreran nengoela, agertu zinen zu, Maria, beti Maria. Hitz, isilune edota besarkada egokiak gehien behar nituenean. Lagundu zenidan ulertzen erresonantzia batean agertu baina ondoriorik sortu ez duen 6 milimetroko orban batek ezin nauela animoan eragin. Gogoratzeko kontsulta aurretik nioena: ondo aurkitzen nintzela, bada, gozatu momentua, hemen eta orain. Ez dakit dieta aldaketak, kirolak edo optimismoak laguntzen ote duten gaitza geratzen, eta ezin da jakin. Baina, agian, hortxe egon da nire akatsa, pentsatu dudala gaitza geratu nezakeela.
Egunek aurrera egin eta denak ondo jarraitzea da nire sendabelarrik eraginkorrena. Giza botikaz gain, noski. Ze, aizu, nolako zortea daukadan inguruan halako jendea edukitzeaz! Asteburua behar nuen horixe izan zen. Egun pare ederra pasa dut etxekoekin, urtebetetzea primeran ospatuz eta 40 urteak ganoraz estreinatuz. Aitak, amak, arrebak, alabek eta emazteak, besteak beste, lagundu didate konfiantza berreskuratzen, jabetzen diagnostikoa edota igartzen ez diren orbanak ez direla muga bat. Pairatu ez ditudan ondorio hipotetiko batzuek ezin dutela nire egoerari analisi hotza baldintzatu.
Hartutako erabaki eta bidearekin ez daukat damurik: dieta aldaketa, mendiko lasterketak, ... harro eta pozik nago egindakoekin. Gainera, nork daki egindakoak kalte edo mesede egin didan? Auskalo, agian orban gehiago azalduko ziren bestela.
Eta, hau guzti hau orban ziztrin bat agertu delako. Ai ene. Ederra drama. Zer pentsatuko luke Ibrahima Baldek? Hartuko luke nire lekua?
Alaba zaharrenak, sei urte, galdetu dit ea zer izen duen nire gaixotasunak. Hasieratik hitz egin izan dut gaitzari buruz modu irekian, alabekin ere bai, nahiz eta txikiak diren oraindik. Nire egoeraren inguruko diskurtsoa nik emandakoa bada, uste dut hobeto ulertu daitekeela zer daukadan eta zer ez.
Alabari azaldu diot gaixotasun bat daukadala, baina ez nagoela gaixorik, berak ikus dezakeen moduan bizitza normala daramadala, sasoi betean gainera: lanera noa, kirol dezente egiten dut, eurekin jolasten dut, etxeko ardurak partekatzen ditut, ... bizitza normala. Oraingoz lo dagoela gaixotasuna, izan liteke berriz gaixotzea egunen batean, edota gaitzaren berririk ez izatea berriz bizitza osoan.
Esklerosi anizkoitzari buruz hitz egitean, publikoan zein pribatuan, gaitza ezagunagoa egin nahi dut, nire bertsioa kontatu. Mila aurpegiko gaitza deitzen diote esklerosi anizkoitzari. Batzuk gainbehera azkarra daukate. Beste batzuk ez dute beste erasorik izaten bizitza osoan. Nik nire bertsioa kontatu nahi dut. Oraingoz, aurpegi atsegin xamarra erakutsi dit gaitzak, nire egoerari begiratuta. Iazko irailean egoera hobetzen hasi zen. Gero etorri ziren Zegama-Aizkorri edota Irati Xtrem-eko abenturak. Astero jartzen dudan botika da, ia-ia, gaitzarekin daukadan harreman bakarra. Apaltasun dosi handi bat da asteazkenetan izterrean jartzen dudan ziztada. Hori bai, ostegunek izugarri egin dute hobera eta ia ez dut bixamonik (pasa den astean, adibidez, unibertsitateko ikasleei ERPei buruzko hitzaldi bat eman nien eta arratsaldean ETBrekin Twitterri buruzko elkarrizketa bat grabatu). Jarraitu dezala horrela!
Nire lorpentxoekin jarraitu dut, Getaria-Zarautz igeri-zeharkaldia egin nuen uztailean, irailean Sorginen lasterketa Atxondon eta Picos de la Demandako 24 kilometroko mendi lasterketa. Erronka fisikoei orain beste bat gehitu diet eta Mondragon Unibertsitatean master bat ikasten hasi naiz. Gaitzaren balizko ondorio fisikoei kirola eginez erantzun diet, eta balizko ondorio kognitiboei ikasgelara itzuliz. Emazteak dio gaitzak nigan dudan onena ateratzen lagundu didala, eta, nolabait, honetan ere arrazoia eman behar diot.
Publikoki diagnostikoaren berri eman nuenean ez nuen bilatzen pena ematea. Egia da terapia ekintza bat izan zela, ideiak ordenatzeko modua, baina, batez ere, kontakizuna nigandik entzundakoa izatea nahi nuen, nik zuzendua, nire egoera hobeto ezagutu ahal izatea, eta diagnostikatu berria den norbaiti beldurrak uxatzeko balio badu, ongi etorria izan dadila. Diagnostiko bat ez dadila muga izan. Ni ez naiz diagnostiko bat.
Penarik ez, baina laudorioak ere, neurrian. Eredugarria naizela esan izan dit batek edo besteak. Estimatzen ditut hitz horiek, benetan, baina "eredu" hitza handia egiten zait, handiegia, akaso. Ni ondo nago, besteak beste, gaitza ondo doalako, eta inguruan babes handia izan dudalako. Meritua duela horrelako egoera bati bizipozarekin buelta emateak? Bai, baina gaitzaren itzalak hor darrai. Ni ez naiz diagnostiko bat, baina euforiarik ez, noan egunez egun. Hemen eta orain.
Iazko azaroan eman nuen izena Irati Xtrem martxa zikloturistara. Donostiako maratoi erdia eginda, edota egitear, erronka berriak bilatzen nituen 2019rako. Gero sortu zen Zegama-Aizkorri egiteko aukera, eta bi proben artean errekuperatzeko neuzkan 2 asteak. Zegama-Aizkorrin parte-hartzeak hainbesteko oihartzuna hartzen ziharduenez, bigarren mailan laga nituen bizikletako entrenamenduak. Guzti honi gehitu ostegun-ostiralean gaixo egotea eta ulertuko duzue zergatik joan nintzen Otsagabiara senideei esanaz "lasai, autobusak datoz atzetik eta edozein momentutan utzi dezaket".
128 kilometro, 3.600 metroko igoerak, tartean Errozate eta Iturtzaeta mendateak. Bizikletan gutxi ibili bazara, aste bi lehenago mendi-maratoi bat egin eta erdi gaixo bazaude, ez da egin beharko zenukeen zerbait. Gau ona pasa nuen eta optimista ekin nion martxari. Robot bat nirudien, denbora guztian pultsometroari begira, obsesio bakarrarekin: lasai, ez berotu, ordainduko duk bestela. Hasierako igoerak lasai egin nituen: Jaurrieta, Erremendia, Abaurreagaina. Orbaitzetan porlanezko baserri-bide busti bat igo genuen. Nahikoa lan ez erortzearekin. Hor egin zidan Dabidek lehen argazkia:
Otsagabiatik eguraldi onarekin irten ginen, baina Orbaitzetan zirimiria eta lanbroa geneukan jada. Azpegi igo genuen ondoren, handik Ezterenzubira jaitsiera arriskutsua, aldapara eta lur bustiagatik. Errobi ibaiaren iturburu inguruan, eskubira hartu eta Errozate igotzen hasi ginen. 10 kilometro eta, batez beste, %10eko penditza. Poliki hasi eta nire erritmoa zeraman taldetxo batekin egin nuen gorantz. Gailur guztietan erritu berbera: zira eta eskularruak jarri, kopeta lehortu eta betaurrekoi lurruna kendu. Behera iristean, striptease-a. Errozatetik aurrera, ordea, ibilbide gora-beheratsua geneukan, ezin jakin noiz erantzi arropa. Errozate - Surzai artean apur bat itotzen eta nekatzen hasi nintzen, eta, hara, anoa postu bat! Gutxitan jan dut hainbeste anoa postu batean. Hilabetean jan gabe nengoela zirudien. Bai ongi etorri zitzaidana.
Jaitsiera eskaxak zeuden muga inguruko mendate hauetan. Zuloz jositako lur-zoruak, errepide estuak, malda handiak eta zikloturista beldurtiak. Bagargiko errepide zabalxeagoa pozik hartu nuen, Iratiko txaleten inguruan. Handik Larrainera errepide zabala dago, baina nolako aldapa jaitsi genuen. Besoetako minez amaitu nuen. Larraine herrira iristean zain genuen azken mendatea, Iturtzaeta, Indurain garaitu zuen 15 kilometroko munstroa. Duela zazpi urte igo nuen, Piriniotara joan-etorria egin nuenean. Harrokeria gutxi Iturtzaetan. Igoera kronometratua zen, gehienok mantxo gindoazen, gehiago-gutxiago, baina tarteka bizi-bizi zihoan batek edo bestek hegan aurreratzen gintuen, kronoigoeran minutuko famaren bila.
Nolako poza hartu nuen Iturtzaetako gailurrera iristean. Hunkitu egin nintzen. Azken mendatea igota, eskura neukan martxa amaitzea. Orhi magaleko tunela pasa, lanbroa eta zirimiria atzean utzi eta eguzkia irten zen. Azkar-azkar jaitsi nintzen Otsagabia aldera eta monumentu bat irabazi banu lez pasa nintzen helmugako arkutik. Poz-pozik nengoen, baina banuen hutsune bat. Zegama-Aizkorri ederra izan zen, besteak beste, oso babestua sentitu nintzelako ibilbide osoan zehar zeuden lagun eta senideekin; oraingoan bakarrik nengoen eta telefonoa hartu nuen berehala emazteari deitzeko. Beste lorpentxo bat patrikara.
Lagun batek utzitako furgonetan egin nuen bidaia. Iturtzaetan nahikoa sufritu ez, eta gaua bere gailurrean pasa nuen, Orhi magalean. Iluntzean zakar zebilen haizea desagertua zen egunsenti ederrean. Agujetak kentzeko, Orhirantz jo nuen, duela 18 urte inguru aitarekin egin moduan. Igoera sinbolikoa izan zen, hein handi batean. Bezperan lanbroak ez zigun utzi paisaiaren edertasunaz gozatzen, igandean bai ordea. Nolako paraje ederra!
Uztailaren amaieran Getaria-Zarautz itsas-zeharkaldia egingo dut igerian. Baina, kirol-erronka gehiagorik ez, oraingoz. Urtarrilera arte ez daukat neurologoarekin txandarik. Bitartean, ingurukoak eta nire burua zainduz jarraituko dut. Asteazkenero botika jarriz, honek dakarren apaltasun dosi handiarekin. Biharamonak izugarri hobetu dira, baina astean behin oroitzen dut gaixotasun neurologiko degeneratibo, kroniko eta sendagaitz bat daukadala, Zegama-Aizkorri edo Irati Xtrem egiteak ez nauela suntsiezin bilakatzen. Hauskortasun horri umore eta aldarte onarekin aurre egin behar diodala. Etorkizuna ziurgabetasunez josia dagoela, horregatik, hemen eta orain, bizi!
No news, good news. Horrela laburtu daiteke, gutxi gora-behera, neurologoak esandakoa. Duela sei hilabete ulertu genion hurrengo txandan erresonantzia egingo zidatela, hori baita buruan orbanak aurkitzeko modua. Esklerosi anizkoitzak erasoka egiten du aurrera, eta eraso bakoitzean orbanak agertzen dira buruan. Orbana ikusten da erresonantzian burmuinean inflamazio bat dagoelako. Inflamazio horren sintomak igarri ditzaket edo ez; hau da, bikoitza ikustea edota gorputzeko atal bat lokartzea igartzeko moduko zerbait da; baina igarri ez arren, inflamazio berri bat egon liteke burmuinean.
Esan moduan, erresonantzia egingo zidatelakoan geunden, eta egin ez didatenez, ba neurologoak ezer gutxi esango zidan sentsazioarekin nindoan Donostiara. Eta, berez, gauza gutxi esan dizkit. Erresonantzia urtero egingo didatela. Odol analisiak ondo daudela. Positiboa dela erasorik antzeman ez izana, botika eragina egiten egon daitekeenaren seinale.
Zein hitz gutxi esan eta nolako lasaitasuna trasmititu didan.
Ea kirola egiten jarraitzen dudan galdetu dit. "Erantzun laburra: bai", esan diot, eta Mariak albotik "kontatu, kontatuiozu". Zegama-Aizkorrikoa kontatu diot. Ondo joan zela, eta errekuperazioa espero baino hobea izaten ari dela, neke pixka bat izateaz gain, ez dudalako apenas agujetarik eduki. Esan ez diodana da lasterketa irribarre handi batekin egin nuela, lainoetatik gutxika jaisten ari naizela eta kalean oraindik jendeak zoriondu eta animoak ematen dizkidala. Ederra izaten ari dela.
Ekaineko albisterik onena da albisterik ez dagoela. Segi dezala lotan!
Poz-pozik nago. Igandean Zegama-Aizkorri mendi maratoia amaitu nuen. Bero sargoriak oraindik eta gogorragoa egin zuen; majo sufrituta helmugara iritsi nintzen arren, pribilegiatua sentitzen naiz eta uste dut mendian korrika egitea gustuko duen edonork egin beharko lukeela lasterketa hau behin, zorrotz entrenatuta. Nik neuk ezagutu dut jada eta ez dut hurrengo urteetako zozketetan tokirik okupatuko berriz, besteren batek izan dezala nik izan dudan zortea.
Zertarako ukatu, urduri nengoen. Eguraldiaren iragarpena sarri begiratzen nuen, iganderako sargoririk egongo ez zen itxaropenez. Dozena erdi elkarrizketa egin zizkidaten pasa den astean eta baten batek pentsatuko du hedabideetan agertzeak presio gehiago eragingo zidala, baina ez zen horrela izan. Asko eskertzen diet hedabideei esklerosi anizkoitza ezagunagoa egiten laguntzearren.
Bitxia irudituko zaizue, baina bezperan txuleta-jana egin nuen unibertsitateko lagun batzuekin. Eta, aizu, bai ondo etorri zitzaidan tentsioa jaisteko. Lasterketaren estrategiarako ez zen onena izango horrela bazkaltzea, baina lagunekin berriketan eta barre apur bat egiten jardutea primeran etorri zitzaidan. Lagunak agurtu ostean Zegamara joan nintzen dortsalaren bila, ondoren, etxera.
Seietan jaiki, gosaldu, motxila prestatu eta aitarekin Zegamarantz abiatu ginen. Elizaren atzean aparkatu, aldatu, beroketak egin eta irteerarantz. Aurreskua, Vangelisen Titans, tentsioa eta 9:00etan irteera. Bostehun lasterkarien artean azkena izan nintzen lasterketari hasiera ematen. Laurehun metroko bueltaxka bat herriari eman eta aldapan gora hasi ginen, Saadar alderantz. Jendetza hasieran orroka animoak ematen. Lehen bi kilometroak egin aurretik izerditan blai nengoen jada, eguzkiak parez-pare jotzen zuen eta.
Konturatu orduko Otzaurten ginen, hori jendetza zegoena, gero etorriko zenaren abixua. Aurreikusitako denboran iritsi nindoan eta mentalki errepasatzen nuen Ultzaman, Atabarretan eta Aratzen egin behar nuen denbora, Sancti Spiritura garaiz iritsi eta kanpoan ez geratzeko. Aurreko astean askok esan zidaten indarrak gordetzen joateko Urbia inguruan egon arte eta, ustez, hala nindoan, suabe antzean.
Zein paraje ederra den Otzaurtetik Aratzerakoa. Ez badakizu hurrengoan zein mendi-buelta egin, egizu hau, puntu horiak jarraituz, ez zara damutuko.
Basotik irten eta Aratzera igotzen hasi behar ginenean, hara, lehen sorpresa, han ikusi nituelako Maite, Beñat, Mikel eta Josu lankideak. Nolako poza eman zidaten. Lasai nindoan eta Beñatekin bromak eginez esan nien agur. Aratzen aurreikusitakoa baino minutu batzuk lehenago nengoen. Sancti Spiritura jaistean ezer arrarorik ezean, seguru nintzen lasterketa moztu aurretik. Poliki jaisten zen lasterkari baten erritmoa jarraitu nuen, utikan ahuntzen pare zihoazenak. Hiru ordu eta laurdenean zegoen Sancti Spiritun denbora-muga, eta hamabost minutu lehenago iritsi nintzen, ondo! Anoa postura iritsi eta gora begira geratu nintzen, hori jendetza zegoena. Pikutara beroa eta nekea. Irribarre handi batekin igo nintzen txalotzen ninduten guztien erditik. Gutxitan esan dut hainbestetan "eskerrik asko".
Hiru ordu laurdenean Aizkorrira iristen nengoen. Han ere jendetza. Eta hori emozioa koadrilakoak ikusi nituenean. Besarkada handi bat eman nien. Nolako poza eman zidaten. Puntan freskatu eta mendilerroa jarraitu genuen Irauleraino. Bidean Pablo ikusi nuen. Oso azkar ez gindoazen eta "begira, nire ama hor beheko baserri horretakoa da" esateko astia izan nuen. Gailurretan haizea zebilen eta giro atsegina zegoen.
Hautsa arrotuz jaitsi ginen Irauletik Arbelarrerako senda lehorrean. Jaitsiera malkartsua da, poliki nindoan, eta lehen karranpa zantzuak igartzen hasi nintzen. Arbelarren arreba zegoen, besarkada handi bat, ura edan anoa postuan eta aurrera. Oltzeko bueltan bero handia egiten zuen eta bizitzan lehen aldiz karranpak eduki nituen, nolakoak, gainera! Geratu, luzatu, arnasa hartu eta segi aurrera. Poliki xamar iritsi nintzen Urbiara.
Hantxe nituen zain Txomin, Violeta, Jon eta konpainia. Txomini agindu nion The Loafeko kanelazko bollo bat ekarriz gero bertan jango nuela. Zalantza egin nuen hasieran, baina, bah! "Pikutara, ekarri hori!". Ederki sartu zitzaidan. Poz handia eman zidan haiek ikusteak. Eta baita metro batzuk aurrerago zeuden Unai eta Enekok ere.
Andraitz igotzen hasi aurretik Bittor nuen berriz zain, mendilerroko azken zatia berarekin egin ostean lasterbidea hartu zuelako. Eta, halakoan, koadrilakoak ere bai, Aizkorritik jaitsita. Hor gindoazen bospasei lagun kamiseta berarekin korrika Andraitzerantz. Presidentea bere bizkarzainekin, edo halako zerbait. Egoera zoragarria iruditu zitzaidan. Eta pixka bat aurrerago arreba ikusteak borobildu egin zuen. Honek esan zidan beste gehienek baino aurpegi hobe neramala. "Horiek ez dute pasa orain hilabete gutxi nik pasa dudana", esan nion, harrokeriarik gabe, noski.
Andraitzen gora joan erritmo alaian igo nintzen Bittor eta Franek lagunduta. Goian biei agur esan eta beheranzkoari ekin nion. Hortxe pentsatu nuen, kitto, zailena egin dut. Hanka-sartze ederra. Aurreratu zidaten jaitsiera oso luzea egin daitekeela, eta nire kasuan asmatu zuten, berehala hasi bainintzen karranpekin, ezin korrika egin, hori ezintasuna. Dozenaka korrikalarik pasatzearen sentsazioa neukan. Apurka-apurka goibeltzen nindoan. Eta, halakoan, pinudi itxi baten erdian, "hemen eta orain, aupa Mikel!" orroa entzun nuen. Hara non, basoaren erdian, inor ez zegoen toki batean, Miren, Julen eta euren lagunak ni animatzen. Jaitsiera salbatu zidaten.
Erritmo oso lasaian nindoan aldapan behera. Azken kilometroan Aitzol eta bere familia ikusteak sekulako poza eman zidan, helmugaren aurrekaria. Zegama sarreran hantxe zegoen Edurne lehengusina, osaba, ama, ... helmugara emaztea eta bi alabekin sartu nintzen. Ezin pozari eta negarrari eutsi. Twitterren geroxeago esan nuen moduan, iritsi ginen, pluralean, denen artean eraman nindutelako irteeratik helmugara. Pribilegiatua naiz. Eta ez soilik lasterketa hau egin ahal izan dudalako, lasterketa hau horrela egin ahal izan dudalako baizik, horrelako babesarekin. Hori bizipoza!
Handia haiz @macmikel handia pic.twitter.com/kePXPeaquh
— Ander Garro (@werther000) 2019(e)ko ekainaren 2(a)
Esan gabe doa hemen aipatu ditudan guztiek kamiseta bera zeramatela. Halako talde sentsazio bat izan dut nire inguruan. Babestua sentitu naiz, maitatua, eta hori oso ederra izan da.
Nork esan behar zidan urtebete lehenago 2019ko Zegama-Aizkorri mendi maratoia amaituko nuela. Mila aurpegidun gaitza da esklerosi anizkoitza. Batzuengan gainbehera azkarra ikus daiteke. Nire kasuan diagnostikoa ez da muga izan mendi maratoi hau egiteko. Egin dudanak lagundu dezala hurrengoan gazte bati gaitza diagnostikatzean beldurra samurtzen.
Ez da Zegama-Aizkorri gehiago egongo niretzat lasterkari moduan. Bost axola egindako denbora edo hori hobetzeko desioa. Beste batzuek izan dezatela lasterketa hau barrutik bizitzeko zortea.
Eskerrak eman nahi dizkiet animatu ninduten guzti-guztiei. Muxu bana. Eskerrak, nola ez, antolakuntzakoei dortsala eman eta esklerosi anizkoitza ezagunagoa egiten laguntzearren. Eta eskerrik asko nire ahalegina ulertu eta esklerosi anizkoitza ezagunagoa bilakatzen lagundu duten hedabideei: Euskadi irratia, Eta kitto, Arrate irratia, Segura irratia, Noticias de Gipuzkoa, Euskal Telebista, Radio Eibar eta SER.
Aspaldi aipatu nuen Zegama-Aizkorri ez zela helburua, bitartekoa baizik. Ekaineko albiste garrantzitsuena ez dadila iragan igandekoa izan, 12an daukadan neurologoa baizik. Ea gaitzak lo jarraitzen duen. Horrela izatekotan, hori ere denok batera lortutakoa izango da
150 kamiseta erosi dizkidate. Hainbeste pertsonaren babesa jasotzeak ilusio handia egiten dit. Irribarre pixka bat gehiago egiteko motiboa. Izan ere, Zegama-Aizkorri maratoiko irteeran ez da ni baino alaiago egongo denik, seguru. Egunotan behin baino gehiagotan errepikatzen nabilen zerbait da duela urtebete pentsaezina zela mendi-maratoi bat egitea. Esklerosi anizkoitzaren diagnostikoak gurpildun aulkira kondenatuko ninduela segurutzat jotzen nuen barren! Eta, begira, ekainaren 2an munduko mendi-maratoi berezienetako batean egongo naiz. Nola ez naiz izango bada denetan alaiena!
Hori bai, egindako zarataren ostean ganorazko lasterketa egin nahiko nuke. Ez dut esango presioa sentitzen dudanik, baina ardura puntu bat badaukat. Lagun eta senideak bertan egongo dira, kamiseta eta guzti, eta haien aurrean ganoraz pasa nahi dut.
Ustez sasoi onean nago. Igandean egin nuen azken korrika saio luzea: 32km, lau ordu eskax eta 1.800 metroko desnibel positiboa. Apiril hasieran Mendaroko Kilimon Trail lasterketa egin nuen eta duela bi igande Zarauzko Pagoetakoa. Ea usteak ez diren ustel.
Ez dezadan ahaztu duela hilabete batzuk nioena: Zegama-Aizkorri ez da helburua, bitartekoa baizik, ondo egoteko, gozatzeko eta irribarre egiteko.
Kamisetari erreparatzen badiozue bizi.eus helbidea ikusiko duzue. Nagore lankideak prestatu didan webgunea topatuko duzue. Txoko hori aprobetxatu nahi dut gaitzaren inguruan zein nire bizipenei buruz modu ordenatuan jarduteko, blog hau alboratu gabe.
Duela aste pare bat Zegama-Aizkorriko antolakuntzatik idatzi zidaten esanaz aurtengo lasterketan parte hartzeko dortsala ematen zidatela. Urtero ematen dute dortsalen bat nirea bezalako kausa solidarioren baterako eta aurten niri egokitu zait.
Zailena zirudiena lortu dut, orain zailena dena egitera, lasterketa gozatu eta amaitzera.
Animorik ez dut faltako. Pentsa, kamiseta bat eta dena prestatu dit Maite lankideak:
Senide eta lagunei saltzen dihardut 10 euroan. Eta sobratzen dena ADEMGIri, Gipuzkoako Esklerosi anizkoitza dugun gaixoen elkarteari, emango diot.
Zuk ere kamiseta bat nahi baduzu, idatzi mikellizarralde (a bildua) gmail.com eposta helbidera, mutila edo neskaren modeloa eta zer neurri nahi duzun esanaz. Neurrien inguruko informazioa hemen dago: mutilena eta neskena. Baldintza bakarra kamisetaren bila Eibarrera etortzea da.
Apirilaren 22a duzu azken eguna idazteko, kamisetak egiteko denbora egon dadin. Maiatzean zehar jasoko ditugu kamisetak.
Eta, bestela, Zegama-Aizkorririren ibilbidean zehar ikusiko gara! Eskerrik asko aldez aurretik!