larunbata, otsaila 23, 2019

"nahizik-eta gorde..." = "...gorde nahizik"

Aurreko sarrera batean aipatu dugú "nahiz-eta..." estruktura, zein, esaten genuenez, amaituko zen bihurtzen kontzesiboa, eta orain aipatu behar dugu haren estruktura ahaideá "nahizik-eta...", zein jada aipatu genuen hemen, eta zeintaz OEH-k dioskún hau:
NAHIZIK ETA. "Nahizik-eta, nahiz eta, afin que" Lf Gram 748. v. NAHIZ ETA. Emaztekiak, nahizik eta gorde, ihardesten dio: [...]. "Elle veut dissimuler et répond". Barb Leg 23.
Bertan agerian gelditzen da erlazio estuá arten "nahizik-eta..." eta "nahiz-eta", nahiz orain asignatzen zaio esangura finala: "afin que".

Azken buruan,
"nahizik-eta... + partizipioa
ez da baizik desdoblamendu burulehena on estrukturá
"partizipioa + nahizik"
non "nahizik" horrek signifikatzen du "queriendo" (berdin nola hasieran "nahiz" berak ere):
NAHIZIK. Queriendo. v. NAHIRIK. "Zerbait ere nahizik dabille ori (AN-5vill)" Gte Erd 288. Gure inguruan dabil gu galdu naizik deabru gaiztoa. Mb IArg I 227 (v. tbn. 162 y ss.). Gero bere lanerat itzultzen da xixtuetan, bazkaria tenoreko nahizik moldatu. Barb Leg 131. Orai etorri naizik / zabiltza nigana. Yanzi 93. Neskak ondotikan, / denak i naizikan [...] / señorita guziyak / ire atzetikan. Ib. 123.
Horko adibide batean ("...bazkaria tenoreko nahizik moldatu"), "nahizik" agertzen da aurren bere aditz osagarriá "moldatu", erakutsiz berriro ere hóri flexibilitatea zeinekin mugitzen diren estruktura guzti hauek. []

Etiketak: , ,