larunbata, maiatza 11, 2019

Baita laburrenak eta sinpleenak ere

Aurreko sarrera batean aipatzen genuen ondorengo adibidea, non geneuzkan, elkarrekin, "harik..." eta "...arte" [Euskara Batuko Eskuliburua, Euskaltzaindia, 2018]:
(HARIK (ETA)) Gutxieneko aprobetxamendua lortzen ez duen langileari IVAPek ez dio ondorengo ikasturteetarako lanorduz kanpoko ikasketarik onartuko, harik eta langileak bere kabuz 11. oinarrian ezarritako gutxieneko aprobetxamendua lortu arte. [EBEEuskaltzaindia, 2018]
zeinen aurretik, aipatu eskuliburuan, ematen baita ondoko azalpen hau (referitua ki partikula burulehen guztiak zein, nola "harik (eta)...", erabil daitezke afin aurkeztu mendeko perpausak):
mendeko perpausen hasiera markatzeko partikulak
Komunikazioa errazteko, egoki izaten da mendeko perpaus luze-konplexu mota batzuk hasieratik markatzea. Horretarako, hitz iragarle deitzen diren partikulak erabiltzen dira. Halakoek, aurrekari gisa jokaturik, mezua errazten dute, modua ematen baitute testuaren esanaz jabetzeko amaierara iritsi arte egon gabe.
Eta bai, hala da, komunikazioa errazteko, egoki izaten da erabiltzén halako partikulak, nola "harik (eta)...", afin hobeki eman perpaus subordinatu luze-konplexuak, baina argi utzi behar da ze euren erabilera egokia ez dela mugatzen ki halako perpaus luze-konplexuak, baizik-ze berdin erabil daitezkela afin aurkeztu edozein perpaus, baita laburrenak eta sinpleenak ere, hala nola:
Harik eta ikusi arte.
Harik eta Herodes hil artean.
Harik eta heldu ziren arteraino.
Berdin-berdin ere. Edo honela ere, hala nahiago balitz:
Harik eta heldu ziren.
edo:
Harik heldu ziren. 
edo, bere kasuan:
Harik heldu. 
zein, jada, nekez bihurtukó laburrago eta sinpleago.