osteguna, maiatza 09, 2019

Piarres Etxeberri (1677): "...ioanen tzare harik eta Arugango gastelu zaharra zeiña baita hautsia,..."

Gilenek eskaintzen dizkigu ondorengo adibide ondo interesgarriak respektu atzoko sarrera, non mintzo ginen gain "harik..." prepositibo soila (gabé "...arte"):
Horrek gogorarazten dit ezen Itsasoko Nabigazioneko liburuan agertzen direla harikdun perpaus espazial batzuk, hala nola:
gero bihurtuko zara harik eta Santa Mariako puntaraino
Eta baita postposiziorik gabekoren bat:
arruta horretan hiru hilez barnetik joanen zara harik eta Arugango gaztelu zaharra, zeina baita hautsia
non konprobatzen dugun ze, berdin nola "nahiz..." joan liteke soilik kin izen-sintagma bat (ikus hemen):
"Nahiz" supporte fort bien l'ellipse du verbe. Ex.: nahiz haur hutsa, orori ohartu zen, quoique tout enfant, il s'était rendu compte de tout" Lf Gram 747. [OEH]
edo berdin nola "...arren" postpositiboak ere eroan lezake aditza eliptiko (ikus hemen):
Peru, ostera, Bartoloren urtekerak arren, baiezkoan egoan oraindiño: bildurtuko ebalakoan. Bilbao IpuiB 183. [OEH]
eta baita antzera nola erabil litekén "...arte" ere aditzik batere gabe, nola egin ohi den noiz esan, demagun:
Bihar arte.
"harik..." ere joan daiteke soilik kin izen-sintagma bat:
...eta ioanen tzare Puy-blancat arruta hortan iruilles barnetik ioanen tzare harik eta Arugango gastelu zaharra zeiña baita hautsia,... [Piarres Etxeberri, 1677]
Berdin- berdin ere.