Hari@
Euskal Herriko egunkari elektronikoa: informazio eta zerbitzuak. Diario electronico en lengua vasca. Quotidien electronique du Pays Basque. Basque on-line journal
Laura Mintegi ere lehendakarigai izango da abenduaren 12ko bozketan
Hilaren 12an Eusko Legebiltzarrean egingo den bozketan Laura Mintegi lehendakarigai izango da, EH Bilduk atzo iragarri zuenez. Abenduaren 12an gehiengo absolutua inork lortuko ez duela aurreikusita, hilaren 13an beste bozketa bat egingo dute. Azken orduko sopresarik Azkeneko hauteskundeetan bozka gehien jaso zuen indarra errepetatzeak ez du esan nahi, Mintegiren ustez, " politika egiteko beste modurik ez dagoenik " . EH Bilduko bozeramaileak enplegua sortzea jarri du lehentasun nagusitzat, fiskalitate eredua aldatzearekin batera. Proposamen ekonomikoak Finantzen Euskal Kontseiluan ere aldaketak proposatuko ditu EH Bilduk, " malguagoa " izan dadin. Kontzertu Ekonomikoari dagokionez, Espainiako Estatuko zor publikoak kupoan eragin duen igoera murrizteko akordioa gauzatu nahi du hiru aldundien eta Jaurlaritzaren artean, baita Espainiako armadari dagokion zatia kentzea ere. Horrekin batera, EAEk Ecofin en bileretan parte hartu ahal izatea ere badago koalizio soberanistak egingo dituen 2012/12/03 - 12:50:08
Alemaniako ehiztariek kalteordaina daukate Txernobylek kutsatutako basurdea ehizatuz
gero
Txernobylgo zentral nuklearrak eztanda egin eta 26 urtera, 1.500 kilometro urrunago Alemaniako Bavieran basurdeek zesiuma metatzen dute beren okeletan. Hori dela eta, ehiztari bavariarrek basurde hilak analizatzera eraman behar izaten dituzte gobernuak baimendutako 70 kontrol guneetarakoren batera. Ehizakien erdia baino gehiago atzematen dute agintariek, kiloko 600 Becquerel baino gehiagoz kutsatuta daudelako. Gen4 gune frantsesak oroitarazi du prentsa generalistak hedatu izan duen berria. Christian Science Monitor -ek, esaterako, " Radioactive boars in Germany a legacy of Chernobyl " kronikan azaldu zuen eta L'Express astekari frantsesak " Des sangliers radioactifs en Allemagne " erreportajean. Bavieran ehizatutako basurde askok ematen dute kiloko 7.000 Bcquerel baino gehiagoko irradiazio maila; istripuaren aurretik 0,5 Becquerel zeramaten, kontutan edukitzeko Basurdeak lurreko landareen sustrai eta onddoz elikatzen direnez, zoruan pilatutako erradioaktibitatea irentsi eta okeleratzen dute. Agintariek haragi pozoituaren ordainetan kalteordaina pagatzen diete ehiztariei. Ehizaki kutsatuak ugaritzen ari dira eta indemnizazioak ere bai. 2011.ean Alemaniak milioi erdi euro gastatu zituen honetan. Horrela eragotzi nahi da eskualde horietako baserritarrek neguan basurde haragia erabiltzea eguneroko elikaduratzat. 2012/12/03 - 12:50:08
Kolonbiako armadak FARCeko hainbat kide hil arren, elkarrizketek aurrera darraite
2012/12/03 - 12:50:08
Bizkaiko Bertsolari Txapelketak baditu finalistak
2012/12/03 - 10:53:08
Mahmud Abbas presidentea heroi moduan hartu dute palestinarrek
Nazio Batuen Erakundeak (NBE) Palestina estatu begirale gisa onartu izana ospatzeko, milaka lagunek heroi moduan hartu dute Mahmud Abbas presidentea, AEBetatik bueltan. Bien bitartean, NBEren erabakiari entzungor eginez, Israeleko lehen ministro Benjamin Netanyahuk adierazi du asentamendu berriak eraikiko dituztela. " NBEren erabakia sionismoaren aurkako erasoa da " , esan du. NBEren onarpenak ez du esan nahi Palestina eskubide osoko estatu gisa onartu duenik, urrats hori Segurtasun Kontseiluak eman behar baitu. Baina palestinarrentzat erabaki garrantzitsua da, 1967tik israeldarrek okupatu dituzten lurraldeak Palestinakotzat jotzen dituelako. Sinbolikoki esanahi handia du NBEren erabakiak baina, hortik haratago, teknikoki ondoriorik izango ote duen ikusteke dago. Gizarte palestinarra politikoki eta geografikoki bi zatitan banaturik dago: Hamasek kontrolatzen duen Gazako Lerroa batetik, eta Palestinako Aginteak gobernatzen duen Zisjordania bestetik. Banaketa horri gehitu behar zaizkio Israelen okupazioak eragindako kalte ekonomikoak eta bake prozesuak bizi duen egoera ahula. " Arrazoi horiek medio, NBEren erabakiak balio sinbolikoa baino ez duela pentsa daiteke, baina ez da dudarik Ekialde Erdian sinbologiak garrantzia handia duela " , dio Kevin Connolly BBC kateko korrespontsalak . Ondorio praktikoei dagokienez, Connollyk dio palestinarrek NBEren erakundeetara eta Nazioarteko Zigor Auzitegira sartzerik izango balute, teorian Israel jazartzeko aukera izango luketela, Zisjordaniako asentamenduen politikagatik. Israelek ez du uste halakorik gerta daitekeenik. Netanyahuren hitzetan " Israelek asentamenduak eraikitzen jarraituko du Jerusalemen eta berarentzat estrategikoak diren leku guztietan; NBEren erabakiak indarrean diren akordioak urratzen ditu eta, ondorioz, Israeleko Gobernuak arbuiatu egiten du " . Israeleko agintariek diote palestinarrek ez dutela errespetatu zehaztutako bake-orria. Palestinarrek, aldiz, prozesu hori hilzorian dagoela diote, eta beharrezkoa zela bide alternatiboak bilatzea. 2012/12/03 - 10:53:08
Internet kontrolatzeko nazioarteko akordioa negoziatzen hasi dira gaur Dubain
Gaurtik abiatuta, Nazioarteko Telekomunikazioen Elkarteak (ITU ingelesezko sigletan) bilera egingo du Dubain eta Interneteko hainbat erabiltzaileren artean alarmak piztu dira azken hilabeteetan. Sareko eskubideak murriztu ditzakeen mundu mailako akordioa sinatu dezakete 193 estatutako ministroek, ateak itxita egingo den batzarrean. Dubaiko bileran har daitekeen erabaki nagusietako bat ITUren erabaki ahalmenak zabaltzea da . NBEren barruko agentzia horrek botere handiagoa har dezake Internet erregulatzeko, eta eskumen berriak lor ditzake bestelako sareen, datuen pribatutasunaren, zibersegurtasunaren eta gailu mugikorren esparruetan ere. Horretarako, Nazioarteko Telekomunikazioen Erregulaziorako akordioa (ITR ingelesezko sigletan) aldatu nahi du ITUk. Gaurko bileran aldaketa zirriborro bat (pdf) jarriko dute mahai gainean; gainera, beste hainbat aldaketa ere proposatu dituzte, publiko egin ez diren arren, Electronic Frontier Foundation erakundeak salatu duenez . Erakunde horren arabera, Interneteko eskubide zibiletan “ inpaktu handia ” izan dezake akordioaren aldaketak. Interneteko arrain handiena ere kezkatu da bilkurarekin. Googlek kanpaina jarri du abian ITUren bilerari buruz informatzeko. “ Interneten gaineko politikak Internet bezalakoa izan behar du, irekia eta inklusiboa ” dio, Dubaiko bileraren harira sinadurak biltzeko prestatu duen webgunean . Beheko bideoa ere sareratu dute, web libre eta irekiaren aldeko mezua zabaltzeko. 2012/12/03 - 10:53:08
Xabier San Sebastian:"Tribu sentipena berreskuratzen ez badugu jai daukagu"
Musikari beteranoak urteak daramatza agertokietan. Izotz plaza taldean luzaroan, Alboka folk taldean, beste musikariekin elkarlanean, bakarkako ibilbideari ekin zion duela urte batzuk. 2009an kaleratu zuen Ospela diskoan nabaritzen zen rock arima bazuela, baina ez genekien laster batean irauli eta Erraiak diskoan hala gorpuztuko zuenik. Erraia. Barrutik atera dira kanta hauek. Bestelako zuzenekoak egiteko gogoa neukan, urte batzuk neramatzan kontzertu intimista xamarrak egiten eta gorputzak mugimendua eskatu dit, erraiak kanpora ateratzeko beharra sumatu dut eta hau da emaitza. Diskoaren azalak zure musikak bizi izan duen exorzismoa irudikatzen du? Oso pozik nauka azalak. Aitor Ruiz de Eginoren marrazki bati erabat lotuta sentitu nintzen, indar handikoa, anbiguoa eta iradokorra iruditu zitzaidan, bere lan osoa bezala. Marrazkia horma batean proiektatu eta Alberto Elosegik argazkiak atera zizkidan haren aurrean. Emaitza Unai Aranak landu zuen. Libreto oso ederra osatu du. Aitorren lana inspirazio iturri izan da prozesuan, baita izenburua aukeratzekorakoan ere. Gauza asko dakar gogora marrazkiak, besteak beste, exorzismoa edo erritoak egiteko maskara... Zure proiektuak Band deitura hartu du. Zertan aldatu da? Zer eskatzen diezu bidelagun hauei? Diskoa rock banda batekin jotzeko egina dago eta argi utzi nahi nuen. Muinean rock boskotean goaz, eta lekua dagoenean, txalaparta ere badaramagu. Ospela eta Orai diskoetako kantak nik bakarrik defenda nitzakeen, erraza zen kantuei jantziak kentzea eta bilutsik jotzea, gitarra soilaz. Oraingoan kantak bandari itsatsita daude, zailagoa da bereiztea. Taldeari indarrak batzea eskatzen diot, energia kontzentratzea. Birtuosoak dira eta horretarako lekua badago, baina zerbait potentea, indartsua, egiten saiatzen naiz. Abesti eta melodietan, Errobi edo Niko Etxarten oihartzuna nabari da. Oro har Iparraldeko eskolakotzat zaitut. Izan daiteke, suposatzen dut gure musika tradizionala kantatu izanak halako arrastoa uzten duela eta aipatu dituzunak eta ni bide horretatik joan gara, rock musika egin dugu baina sustraiei begirik kendu gabe. 70eko hamarkadako rock eta hardrockaren eragina dute kantek, baita psikodeliarena ere. Rock sustraiduna egiten saiatu naiz, Afrika gogoan duena, erritmikoa, soinu aldetik gitarreroa, pizti-orro nabarmena, baina gitarrak zeharo distorsionatu gabe. Nolabait bere sustraiak ahaztu nahi ez dituen rocka, tribua oso presente daukana, pixka bat arakatuz bluesa, countrya erraz aurkitu daitezke bertan. Kontaizkidazu-k euskal folk eta pop-rockeko izen handiak dakarzkit gogora. Rock indartsutik kanpoko bakarra da. Badaezpada-edo? Bai. Abesti bitalista da, argitsua, eta halako adibide onak badira inguruan. Zalantza izan nuen diskoan sartzerakoan, baina halako kontrapuntu bat egiten dio giro rockeroari. Gozotasun une bat zapore gazien artean. Zure ustez rocka gaztetasuna da? Agian bai, nahiz eta rockero handienak adinez gazteak ez izan... Niri rockak indarra iradokitzen dit orain, marranta, orroa, erraia, “ rr ” asko! Baita sustraien bilaketa ere. Arbasoei laguntza eskatzen diet, aspaldikoei, kristau ez zirenei, ea nola bideratzen dugun kapitalak gure aurka daraman gerra hau. Tribua, komunitate sentipena berreskuratzen ez badugu jai dugu. Katamotza kantuaren bideoklipak asko dauka psikodelia, probokazio eta misteriotik. Hori beharko luke rockak? Kliparen protagonista haragi ehizarako errituak egiten ari den emakume-piztia da, baina benetako protagonista kobazuloaren barnealdea da, iluna eta ailegatu ezinezkoa. Plaza taldetik folkera, folketik rockera... “ Ez onartu kaiolarik, ez kabi, ez kate ” . Zu ere katamotza moduan, etiketetatik libre? Ibilbideari itzulia itxi berri diodala iruditzen zait batzuetan, baina badut gogoa hori dena konzentratzeko, hurrengo itzulia barrura aldera egiteko, espiral moduan. Zer zor diozu zure biografian hain itsatsita dagoen folkari? Maitasun-gorroto harremana? Gorrotorik ez, inondik ere. Maite dut gure musika tradizionala, eta hala izango da beti, baina halaber nahasteko beharra ere badago. Hemen. Hain zaila da momentukoa bizitzea? Niri zaila egiten zait, beti iragana eta etorkizuna izaten da buruan. Orainak beldurra ematen du! Hutsa sentitzea, gauzak lehenengo aldiz bezala bizitzea, bere handitasun izugarri horretan, bat-batean erraiak sentitzea, markatutako bideak ahaztea... Rocka beldur horren aurrean oldartzeko era bat da, “ pikutara! ” , “ fuck! ” . “ Hodeiak ” , “ zerua ” , “ uda ” , “ negua ” ... Oso konektatuta zaude naturarekin? Gehiago nahi nuke! Kalekumea naiz ni baina naturak oso erakartzen nau. Euskal Herriko rock panorama ez al dago folkarena baino okerrago? Ez dakit. Musika euskaraz egiten dugunok mundu osoko konpetentzia daukagu, estiloak estilo. Hemengo pertsona euskaldun batek gaztelaniazko eta ingelesezko musika erruz entzuten du, euskarazko musikaz gain, eta beste hizkuntzetan egindakoa ere, eta ondo dago hori. Hemengo elebakarrek ordea, gehienetan euskarazko musikaz guztiz paso egiten dute, hori oso tristea da. Zorionez badira gero eta gehiago kanpoan arrakasta daukaten euskarazko taldeak, Berri Txarraken meritua izugarria iruditzen zait adibidez. Bestalde, oso tristea iruditzen zait Alemaniara joan, adibidez, eta hango irratietan hemen entzuten diren ingelesezko kanta txoro berak entzutea, kolonizazioaren neurrira. Neil Youngetik noise eta distortsiora ez dago distantziarik eta zuek autostopa egin duzue Hemen kantuarekin norabide berean. Neil Youngek berak ere sarri egin du bide hori. Hemen-en alde basatia entsegu batean sortu zen, bat-batean kantu lasaia zoratzeko gogoa etorri zitzaigulako. Errock-ek giro eta estilo asko batzen ditu. Erraza al da txalaparta indioen erreserba askeetaraino eramatea? Amerikako indioengana baino, Afrikako pigmeoengana. Haien musika zoragarria iruditzen zait eta bertan mundu osoan barreiatuta dauden erritmoak entzuten ditut, ezpata-dantzarena, adibidez, iturri antzeko bat iruditzen zait eta diskorako inspirazio gisa erabili dut. Euskal Herria-Afrika-Amerika hirukia potentea da. Eta txalaparta hor era naturalean sartzen dela iruditzen zait. 2012/12/02 - 11:23:05
Kazetaritza modernoa lantzeko gune librea
Abenduaren 3an Argiak webgune berria estreinatuko du. Aldaketaren ideia nagusiak azalduko dizkiogu irakurleari ondorengo artikuluan, nahiz eta xehetasun txikiak bere kabuz deskubritu beharko dituen. Argiaren webgunean sartzeko ohitura duenak aldaketak sumatuko ditu abenduaren 3tik aurrera, bai azalean, baita mamian ere. Azalaren diseinu eta antolaketa berri eta begi-bistakoaz gain, informazioa sailkatu eta kontsultatzeko bide berriak abiatuko ditugu, gai jakinetako kanal espezializatuen bitartez. Blogei diseinua berritu eta blogari berriak aurkeztuko ditugu. Multimedia kanalean atal gehiago irekiko ditugu, eta edukiak Creative Commons lizentziapean jarriko ditugu. Copyright-etik Creative Commonsera Azken urteotan edukiak askatze bidean pausoak eman ditugu eta aurrerantzean, Argiako edukiak Creative Commons Aitortu - Partekatu lizentziapean argitaratuko dira. Horri esker, materiala hartu, moldatu, kopiatu eta argitaratu ahal izango du edonork, beti ere egilea Argia dela aitortuz gero. Izan liburu, blog, Wikipedia, telebistako saio edo bestelako euskarrietan. Euskarari eta euskal kulturari ekarpena egin nahi izan diogu, edukien hedapena lagundu asmoz. Aurpegi berritua Webgunearen orri nagusiak aldaketa handia izango du. Nazioarteko hedabiderik erreferentzialenetatik ideiak hartuta, Argiaren neurrira egindako webgunea prestatu dugu, aldi berean, hautatutako norabidean hazten utziko digun egitura duena. Irakurleak ikusiko du garbiagoa dela webgunea, atal gehiago izango dituela – orain arte ez genituen inkesta eta eztabaida orriak adibidez – , argazkien tamainarekin jokatzeko aukera izango dugula, edo albistearen garrantziaren arabera, titularren tamaina bera ere moldatuko dugula. Webguneko elementuen mugikortasuna ere erraztuko du tresna berriak, guztia kazetaritza lana ahalik eta erarik profesionalenean egin eta aurkezteko. Edukien irisgarritasunari arreta berezia jarri diogu, eta abenduaren 3tik aurrera azaletik bertatik irakurri ahal izango da informaziorik interesgarriena; ez da espresuki astekariaren atalean sartu beharko asteroko erreportaje eta elkarrizketak irakurtzeko. Gaien araberako kanal espezializatuak Halere, aurrera begira hartutako erabakirik garrantzitsuena informazioaren egituraketa izan da. Hemendik aurrera, informazioa sailkatzeko orduan forma bezain erabakigarria izango da edukia. Nahiz eta orain arteko formaren araberako banaketari eutsiko diogun, alegia astekariko artikuluak batetik, multimedia elementuak bestetik, argia.com-erako idazten ditugun albisteak ere beren aldetik, eta blogak azkenik, horrekin batera edukiaren ikuspegitik ere sailkapena egiten hasiko gara. Kanal espezializatuen sistema ezarriko dugu eta informazio guztia – izan dokumental edo astekariko erreportaje – horietan biltzen joango gara. Adibidez, nazioartea, politika, kultura eta ekonomia bezalako gai zabalak izango ditugu, baina baita euroaren krisia, euskara Nafarroan, estaturik gabeko nazioak, transgenikoak edo haurren literaturari buruzko kanalak ere, batzuk aipatzearren, interesgune ezberdinak dituzten publikoei erantzuteko. Abiadura handiko garaiak bizi ditugu, eta azken finean dena sarean geratzen den arren, biltoki funtzioa lantzea garrantitsua iruditu zaigu, etorkizunean gai zehatzetan atzera begiratzeko gauza izan gaitezen, eta baita gaur egun gai jakinen gertuko garraipena egiteko ere. Kanal bakoitzak RSS jarioa izango du, eta sare sozialetan kanal espezializatuak sortuko ditugu, esan bezala, gaien jarraipena errazteko. Blogak indartu Orain hiru urte hasi zen Argiako lantaldea blogen munduan lehen urratsak ematen. Ordutik bidea egin dugu blogintzan, eta webgune berria kazetaritza lantzeko modu malguagoa eskaintzen duen mundu honetan sakontzeko baliatu nahi dugu. Hala, blogei itxura aldatuko diegu, kazetarion blogak berdefinitu eta gaiak gehiago zehaztuko ditugu. Zazpi blogari berri ere izango ditugu gure komunitatean: Axier Lopez, Kike Amonarriz, Miel Anjel Elustondo, Irati Sarasua, Montse Auzmendi, Julen Leuza eta Gorka Azkarate. Gehiago ere izango dira etorkizunean. Multimedia kanala zabaldu Multimedia atalean ere hainbat berrikuntza egingo ditugu. Beranduegi Web Telebista, Dokumentalak, Film laburrak, Argazkiak, Diaporamak, Ekitaldiak eta Muntaia bereziei atal berri bat gehituko zaie: Bideo herrikoiak. Jendeak beren ekimenez egindako bideoen biltoki izan nahi du atal honek, erreferentzia gune bat, mota guztietako lanak ikusi ahal izateko. Bestalde, orain arte Bideoak atala izandakoa zehaztu egingo dugu. Egun 340 elementu daude eta kontsulta errazagoa izan dadin, Elkarrizketak ” eta Erreportajeak atalak bereiziko ditugu. 2012/12/01 - 21:49:02
Euskararen normalizazio prozesua azeleratzeko eskatu dute milaka pertsonak Donostian
2012/12/01 - 21:49:02
Katalunia 2 Espainia 1
2012/12/01 - 21:49:02
