Tiraka

Administrazioan euskara erabiltzeko

Edo bestela esanda, erdaldunak v euskaldunak, erdaldun espainiar asko eta askoren ustetan. Lanak eta zaletasunak tarteko, askotan egokitu zait erdaldunekin euskararen erabileraren inguruan jardun beharra. Azkenengo, atzo bertan. Jende hagitz progresista, aurreratu eta arras ireki andana bilera batean ginen. Batzuok elebidunak, gehientsuenak erdaldun elebakarrak. Eztabaida gaietako bat aurki burutu beharreko kanpaina baten inguruko zen. Eta horratx lehen harri koxkorra bidean. Kartelak zein hizkuntzatan atera? Elebietan noski, esan du lagun batek bapatean. ... Ixiltasun ozena... Erdaldun elebakarretako batek hitza hartu du, eta aho betean jaurti: "Yo vengo del mundo de la comunicacion y hay que tener en cuenta que ademas del castellano, y el euskera , esta el "ribero" tambien..." Alegia, kartelok euskaraz jartzeko eskatzea, erriberako gaztelaniaz jartzeko eskatzea bezalakoa dela. Harri eta zur gutako batzuk, baina ez da isildu. Gainera, erdaldunetako batzuek puztu bezala egin dira hitz horiek entzunda. "no hay que ser tan cerrados" edota "cuando viajas a Canada el euskera no te sirve para nada" bota ditu besteak beste. Hain solasaldi disdiratsuak eztabaida bizia eragin du ondotik, noski, eta entzun beharrekoak entzun ditu espainiar kosmopolita ustekoak. Txarrena ez da oraindik ere halakoak entzun beharra izatea, baita ustez erabat "aurrerakoiak" direnen artean. Txarrena da horrela edo antzerako "pentsatzen" duten gizagaixoak asko direla erdaldunen artean. Honako eskema darabilte buru "xabal" horietan: Erdalduna: modernoa, kosmopolita, mundutarra... Euskalduna: zaharkitua, itxia, bidaiatu gabekoa... Jamayca ikusteko jaioak bagina behintzat... Comments 2011/09/23 - 16:25:08

Perdone usted

2011/09/12 - 18:28:08

Semos

2011/09/09 - 13:16:03

Dabilen harria

2011/07/07 - 16:12:08

EBPN: Euskal Baratzeko Porru Nagusia

2011/07/04 - 16:56:03

CAU, buenos días

2011/06/27 - 12:44:21

Selektibitatearen azterketen akats lotsagarriak

Duela egun batzuk jakin genuen Kimika azterketan akats larria zegoela, gaur ezagutu dugu Industria teknologiako proban ere akatsak agertu direla. Akatsak denok egiten ditugu, eta jarraituko ditugu egiten. Kasu honetan, nire ustez, akatsen zergatia da lotsagarriena, gaztelaniatik euskarara itzuli izanagatik izan baitira aipatutako akatsak. Eta hori egun, erabat gaindituta izan beharko litzateke. Itzulpena beharrezkoa izatekotan euskaratik gaztelaniara izan beharko litzateke. Bitxia izan da, niretzat behintzat, ikustea soilik 10etik 6k selektibitatearen azterketa euskaraz egin duela, dena den gehingoa da. Baina, inondik ere, ez nuen pentsatzen oraindik ikasleen %40k gaztelania hutsean egiten duela. 30 urte iragan ondoren eta oraindik horrela. Noizko aldaketa? Eta bigarrena, larriena: afera honek agerian utzi du gaztelaniazko itzulpenen mende jarraitzen dugula. Noiz arte? EHUk dena aitortu du, ondo, konponbide egokiak jartzen ere saiatu da, ondo; baina arazoa sustraian dago, garaia da honen gaineko kontuetan euskarari lehentasuna emateko. Ezbairik gabe, administrazioak berriro kale egin du! Kasu honetan ere ikasle euskaldunak izan dira berriro kaltetuak. Nola neurtu alferrik galdutako denbora, buruan bueltaka ibili ziren ideiak eta urduria? Gaztelaniaz egindakoei saritu diete, gaizki erantzun zuten erdaldunei ez baizieten aintzat hartu. Comments 2011/06/16 - 15:31:07

Euskal Herrian zerbitzu publikoak euskaraz eman behar dira

LABeko Iraultzen aldizkariaren 160. zenbakian Arantxa Sarasolak, LABeko Zerbitzu Publikoetako Federazioko Idazkariak kontu batzuk jorratzen ditu, haien artean euskararena. Hona hemen elkarrizketa horretan agertzen diren paragrafo batzuk: LABek defendatzen duen zerbitzu publiko eredua litzateke hori ezta? ... Euskal Herrian zerbitzu publikoak euskaraz eman behar dira, zerbitzu publikoek euskalduna izan behar dute . Hau dena, zerbitzu publikoak zeintzuk izan behar diren, zer balditzetan ematen diren edo zer garapen izan behar duten, herritarrek eta herri mugimenduek erabaki behar dute, eta, beraz, demokrazia ordezkatzailetik partehartzailera pasa beharko genuke. Eta arlo honetan diharduzuenok zer lanketa egiten ari zarete bide honetan? ...bigarrenik, pasa den urtean aplikatzen hasi ziren murrizketen kontra borrokatzea, zeren azken aldian egin diren murrizketak negoziatuta edo adostuta zeudenak baino gogorragoak izan ziren alde bakarrez inposatu baitzituzten. Honek bi helburu ditu: batetik, zerbitzu publikoen suntsiketarekin amaitzea eta, bestetik, negoziazio kolektiboa errespetatua izan dadin aldarrikatzea. Gure hirugarren lehentasuna zerbitzu publikoetan euskararen erabateko normalizazioa lortzeko hizkuntza politika berrien aldeko dinamika bat sustatzea izango da. Egungo marko juridiko-politikoak eta indarrean dauden hizkuntza politikek bereak eman dituzte. Politikoki zuzena izan nahi duen diskurtsotik haratago, ez dago euskararen normalkuntza posiblerik horien bitartez. Erresistentzia ideologikotik euskararen normalkuntzarako aldaketa politikoaren aitzindaritza markatzera egin beharra daukagu. AUKERA ASKEA versus NORMALKUNTZA DIOGU: Eleaniztasunaren aldeko diskurtsoa politikoki zuzena omen da: hizkuntza oro ondare moduan ulertu behar dira, beraz, bat ere ez da baztertu behar eta, horretarako administrazioen funtzioa hizkuntza guztiak babestea da. Hala ere, berba politen atzean ezkutatzen den helburua ez da komunitate elebiduna lortzea. "Aukeratzeko askatasuna" goraipatzen dute, baina askatasun hau euskaldunoi ukatzen zaigu, erdal elebakarrekin erdaraz egitera behartzen gaituzten einean. Zerbitzu publikoak, benetan publiko, demokratiko eta unibertsalak izateko, euskaraz ete eskaini beharrekoak dira. Hori lortzea ezinezkoa izango da momentura arte burutu diren eta burutzen ari diren administrazioetako hizkuntza politiken bitartez. Euskal Herriko administrazioek hizkuntza politika berria behar dute: ofizialtasun simetrikorantz eta benetako euskara gaitasunerantz; orain euskaraz ere eskaintzen diren zerbitzuak egonkortu eta bestelako zerbitzuen elebitasuna lortzeko; euskaldunon eskubideak bermatu eta benetako aukera berdintasuna eskaintzeko. Euskal Herriko administrazio publikoetako langile zein arduradun asko eta asko erdal elebakarrak diren unetik, ez dituzte herritar eta langile guztien eskubideak eta hizkuntza aukeratzeko askatasuna bermatzen. Administrazio atal elebakarrek herritar euskaldunen eskubideak eta askatasuna urratu egiten dituzte. Aldiz, administrazioko atal elebidunak, elebidunak diren unetik, herritar eta langile guzti-guztien eskubideak eta askatasuna bermatu ahal dituzten bakarrak dira: euskaldunenak, elebidunenak eta erdaldunenak, hain zuzen. Botere publikoaren betebeharra da hori bermatzea, hizkuntza aukeratzeko askatasunaren diskurtso demagogikotik gauzapen praktiko errealera pasatzea. DIOTE: El euskera es un patrimonio social y cultural de dos comunidades epañolas. Es nuestra responsabilidad cuidarla y debe contar con la protección y el fomento de las instituciones públicas. Que nadie lo ponga en duda. Lo de Francia ya es otro cantar, porque ya sabemos que existir, existir no existe más que el francés y, por tanto no se puede pedir a la administración que se implique en algo inexistente. Además aquí lo importante es que seamos más prósperos y que crezcamos, sobre todo en estos momentos de crisis ¿A dónde vamos con el euskera? Aquí cada día es más importante hablar inglés, hablar castellano... Como dice Basagoiti "el euskera debe ser una lengua a mantener, a cuidar, a proteger; pero no para pegarle en la cabeza con ella a nadie. Porque hay muchos ciudadanos que conocen el euskera, pero cada día lo hablan menos, porque están hartos de que se les obligue, de que se lo impongan". Esa es la cuestión, ante todo libertad. Patxi López lo explica muy bien "la acción pública en materia lingüística no ha de estar basada en los criteriso de solo una parte de la sociedad vasca, sino que debe orientarse hacia un modelo más libre, que sea respetuoso con la realidad lingüística de la ciudadanía vasca". Ya lo decía Miren Azkarate "un proceso de estas características solo es posible y aceptable sobre la base de la libre decisión de las partes afectadas, nadie debe ser discriminado en función de su mayor o menor implicación". El euskera es una lengua muy querida, incluso la madre de Yolanda Barcina habla vascuence. ¿Cómo no lo va a querer? Así dice ella que "lo que mejor sé es lo que me enseñaron de pequeña: rezar o canciones en vasco, lo cual no quiere decir que no pueda aprender más cosas en vasco; pero no por obligación, yo siempre creo en la libertad. Comments 2011/06/02 - 13:03:03

Abertzaleen erronka

2011/05/26 - 14:38:06

Iturriak